بهای قراضه‌ها چگونه تمام می‌شود؟
در دنیا فرآوری ضایعات آهن به‌منظور مصرف دوباره در کارخانه‌های ذوب به ۲روش سنتی و نوین انجام می‌شود.
به گزارش استیل تریدر، در کشور ما جمع‌آوری ضایعات بیشتر به‌ٌطور سنتی انجام می‌شود و همین امر سبب شده که در تعیین نرخ قراضه با عوامل مشهود و غیرمشهودی همچون کیفیت، میزان ناخالصی، دانسیته و ابعاد، مدت پرداخت مطالبات و هزینه حمل‌ونقل روبه‌رو باشیم اما در کل به‌دلیل ساختار سنتی حاکم بر این بازار، الگوی معینی برای قیمت‌گذاری وجود ندارد.چرخه بازیافت و جمع‌آوری ضایعات آهنی در کشور دربرگیرنده تعداد زیادی کارگاه و انبارهای اولیه کوچک در سراسر کشور است که بدنه اصلی عملیات تامین و عرضه را برعهده دارند اما این انبارها قیمت‌پذیر بوده و قدرت قیمت‌گذاری ندارند. قراضه‌های جمع‌آوری شده در این مبادی از سوی تعداد اندکی -حدود ۸ تا ۱۲- بنگاه که گردانندگان اصلی بازار برای مصرف‌کنندگان بزرگ کشورند، خریداری و مدیریت می‌شود. در حقیقت این بنگاه‌ها دارای قدرت قیمت‌گذاری هستند.
بنابراین به‌دلیل ساختار انحصاری‌ای که این بنگاه‌ها به‌دست آورده‌اند، نرخ قراضه تابع بازار نیست و بازیگران این بازار سیاست‌های خود را با در نظر گرفتن واکنش رقیبان خود تنظیم می‌کنند. به دلیل ساختار شبه‌انحصاری بازار قراضه، از استانداردسازی، درجه‌بندی و شفاف شدن بازیافت قراضه و نرخ آن استقبال چندانی نمی‌شود. البته از سوی دیگر کارخانه‌های خریدار ضایعات نیز به نوعی در این سرگردانی قیمت‌گذاری مقصر هستند. از آنجا که در بازار قراضه شیوه خرید به‌صورت تحویلی است، زمانی که بار ضایعات آهنی برای کارخانه‌ها ارسال می‌شود، هم از جانب تامین‌کننده در آن تقلب‌هایی انجام می‌شود و هم از جانب خریدار به‌طور معمول ۱۰ تا ۱۵ درصد افت لحاظ می‌شود.
هزینه حمل تا مبدا را نیز در این زمینه باید در نظر گرفت چراکه پراکندگی واحدهای ذوب در کشور سبب شده است از حمل قراضه تا رسیدن به مبدا، هزینه‌های متفاوتی برای واحدهای مختلف انجام شود. برای نمونه در استان خراسان‌جنوبی یک یا ۲ کارخانه ذوب بیشتر وجود ندارد، درحالی‌که در استانی مانند یزد بین ۱۵ تا ۲۰ کارخانه ذوب مشغول به کار هستند. این پراکندگی و هزینه‌های حمل نیز می‌توانند در نرخ تمام‌شده موثر واقع شوند. البته در نهایت درجه‌بندی قراضه نیز می‌تواند در نرخ تمام‌شده تاثیرگذار باشد. فراتر از عوامل یادشده می‌توان به هزینه دستگاه‌ها و فناوری کارخانه‌ها در نرخ تمام‌شده نیز توجه کرد.
به عبارت دیگر هر اندازه دستگاه‌ها نو و به روز باشند، هزینه‌های تولید به همان نسبت کاهش خواهند یافت. البته درحال‌حاضر عرضه قراضه در بازار، محدود شده و نرخ آن از ۱۲۰۰ تا۱۲۵۰تومان به محدوده ۱۴۰۰ تا ۱۴۵۰تومان رسیده اما در کل با توجه به رکود بخش مسکن و کاهش مصرف آهن‌آلات، بازار محصولات فولادی جو آرامی را سپری می‌کند و تولیدکنندگان با کاهش قیمت‌ها یا تخفیف در فروش به‌دنبال مشتری برای ارائه محصول خود هستند ولی افزایش نرخ ضایعات که ناشی از کمبود عرضه آن در بازار است، موجب بالا رفتن هزینه تولید شمش برای فولادسازان شده است.
از سوی دیگر در بخش زنجیره نهایی محصول نیز رکود و کاهش قیمت‌ها باعث شده تا نوردکاران به‌دنبال تامین شمش با نرخ مناسب‌تری باشند. در این بین رشد قیمتی مواد اولیه و عقب‌نشینی تولیدکنندگان محصول نهایی، واحدهای کوچک تولیدی را دچار مشکلات عدیده‌ای کرده است. البته در یکی دو سال گذشته، بیشتر فولادسازان با توجه به کمبود عرضه قراضه در بازار و افزایش نرخ این کالا، درصدی از شارژ فلزی کوره را به‌صورت میکس شده قراضه و آهن اسفنجی انجام می‌دهند. بر این اساس تامین‌کنندگان قراضه هم نرخ این کالا را با نرخ آهن اسفنجی در بازار تنظیم می‌کنند. البته اگر فولادسازان - که درحال‌حاضر از همه ظرفیت تولید استفاده نمی‌کنند- با تمام ظرفیت تولید می‌کردند، حدود ۲ میلیون تن با کمبود قراضه روبه‌رو بودیم که این موضوع می‌توانست موجب افزایش بیشتر نرخ قراضه در بازار شود.
استیل تریدر | مرجع خبر و تحلیل صنعت فولاد ایران و جهان