فرصت‌ها و تهدیدهای توافق هسته‌ای برای فولادی‌ها
تحریم سال‌های زیادی بر سر کشور ما سایه انداخته و بسیاری از بخش‌های مهم اقتصادی در شرایط سختی به سر می‌برند. فشار تحریم‌ها در بخش تجهیزات و ماشین‌آلات معدنی و صنایع معدنی بیش از همه احساس می‌شد و می‌شود چرا که امکان رقابت با رقبای خارجی تولید کننده را می‌گیرد.
اینک با توافق هسته‌ای و از میان برداشته شدن تحریم‌ها امید می‌رود راه مبادلات ماشین آلات و دانش فنی و فناوری روز باز شود و گشایش اعتبار و نقل‌وانتقال مالی سر و سامان گرفته و خرید فناوری‌های نوین از کشورهای صاحب فناوری امکان پذیر باشد و در بخش صادرات و واردات هم توفیقات خوبی حاصل شود.در بخش فولاد سازی بسیاری از فعالان این حوزه بر این عقیده‌اند که حتی در شرایط کنونی و با از بین رفتن تحریم‌ها باید جلوی واردات محصولات فولادی گرفته شود زیرا درحال حاضر فولاد به اندازه کافی در کشور تولید می‌شود و واردات تنها بر پیکره این صنعت ضربه واردات می‌کند.در این گزارش اما و اگرها و نقاط مثبت و منفی توافق هسته‌ای در بخش فولاد مورد بررسی قرار گرفته است.
دروازه‌های کشور به روی واردات بسته شود
بهرام سبحانی، مدیرعامل فولاد مبارکه می‌گوید: برطرف شدن تحریم موجب می‌شود بین کشورها تبادل اطلاعات و تبال فناوری‌های نوین به راحتی انجام شود و کشورها بتوانند داشته‌های خود را به سایر کشورها عرضه کنند.وی می‌افزاید: درحال‌حاضر بیشتر فولاد سازها با مشکل فروش روبه‌رو هستند و با انبوهی از مواد تولید شده مواجهند که این امر علاوه‌بر رکودی که در ساخت و ساز کشور حاکم است واردات محصولات فولادی شرایط را سخت تر کرده است.
وی تاکید می‌کند: با وجود تولید انبوه واردات محصولات ارزان قیمت سایر کشورها شرایط را برای فولادی‌ها سخت‌تر کرده البته معنی از بین رفتن تحریم این است که واردات و صادرات با سهولت بیشتری انجام شود اما در حوزه فولاد و حتی بسیاری از صنایع معدنی دیگر باید سعی شود بیشتر جنبه صادراتی پیدا کرده و باید جلوی واردات محصولات ارزان قیمت خارجی را گرفت.
سبحانی تصریح می‌کند: با توجه به کاهش ارزش پول اوکراین و روسیه به خاطر درگیری‌ها پیش آمده، این ۲کشور اقدام به ارزان فروشی می‌کنند در نتیجه رقابت کردن با آنها سخت است زیرا آنها امتیازاتی دارند که ما نداریم بنابراین بهتر است در شرایط کنونی جلوی واردات این محصولات گرفته شود تا تولید کنندگان داخلی متضرر نشوند. وی خاطرنشان می‌کند: برداشته شدن تحریم‌ها باید به ما کمک کند از فناوری‌های برتر دنیا به منظور بالا بردن کیفیت محصولات خود استفاده کنیم و صنایع معدنی کشور را در این جهت تقویت کنیم اما دروازه‌های کشور را بر ورود محصولات بی کیفیت سایر کشورها ببندیم.
ورود تجهیزات پیشرفته اروپایی
رضا زائر حیدری، کارشناس فولاد درباره تاثیر توافق هستی بر صنعت فولاد می‌گوید: با رفع تحریم‌های بین‌المللی قادر خواهیم بود به راحتی گشایش ال سی داشته باشیم و منابع مالی برای اجرای طرح‌های توسعه را تامین کنیم.وی می‌افزاید: تاکنون قطعات و تجهیزات لازم برای راه‌اندازی طرح‌ها و پروژه‌ها را از کشورهایی مانند ترکیه و چین تامین می‌کردیم که این کشورها صاحب فناوری نبودند اما به خاطر تحریم‌های موجود امکان تهیه دستگاه‌ها از بسیاری از کشورها امکان پذیر نبود.
وی خاطرنشان می‌کند: البته در بسیاری از موارد هم فناوری‌های مورد نیازاز طریق واسطه و با قیمت‌هایی چندین برابر قیمت واقعی خریداری می‌شد که این مسئله از نظر اقتصادی شرکت‌های زیادی را با مشکلات مالی مواجه می‌کرد.زائر حیدری تصریح می‌کند: با رفع تحریم‌ها و توافق هسته‌ای قادر خواهیم بود کالاها و تجهیزات مورد نیاز برای تکمیل و راه‌اندازی طرح‌های توسعه را با قیمتی پایین‌تر از قیمت‌های قبل خریداری کنیم که این مسئله برای شرکت‌های فولاد سازی بسیار ثمربخش خواهد بود.به گفته وی؛ با توافق هسته‌ای، تجهیزات و دستگاه‌های اروپایی را مستقیم و بدون واسطه خریداری خواهیم کرد و از طرف دیگر درهای صادرات برای انتقال محصولات فولادی به کشورهای اروپایی باز خواهد شد.
وی تاکید می‌کند: البته ممکن است علاوه بر صادرات درهای واردات هم به روی محصولات سایر کشورها باز شود که این موضوع برای فولاد کشور بحران محسوب می‌شود زیرا فولادسازهای ایران تمام نیاز کشور را تامین می‌کنند و دیگر نیازی به محصولات سایر کشورها به‌ویژه چین وجود ندارد. این کارشناس فولادی تصریح می‌کند: درحال‌حاضر کشور چین با بحران شدیدی روبه رو است به همین دلیل می‌خواهد محصولات خود را به قیمت بسیار پایینی به فروش برساند ولی در ایران باید روش‌هایی اتخاذ شود تا از ورود محصولات کم کیفیت چینی جلوگیری به عمل آید.
در واقع باید محصولات ایرانی مورد حمایت قرار گیرد تا تولید کنندگان داخلی متحمل ضرر و زیان نشوند.وی اظهار می‌کند: آنچه در شرایط کنونی برای فولادسازها بسیار اهمیت دارد این است که می‌توانند از فناوری‌های برتر اروپایی استفاده کنند و به این طریق کیفیت محصولات خود را ارتقا دهند زیرا با بالا رفتن کیفیت محصولات است که در بازارهای اروپایی مشتریان خوبی پیدا می‌شود.وی می‌گوید: امید می‌رود این توافق هسته‌ای شرایط فولاد و فولاد سازها را بهتر کند و با بهبود شرایط ساخت‌وساز در کشور و پروژه‌های عمرانی، رکود حاکم بر فولاد نیز از بین برود.
حضور سرمایه گذاران خارجی در صنایع معدنی
سعید سلیمی، عضو هیات مدیره آهن و فولاد ارفع درباره تاثیرگذاری توافق هسته‌ای بر فولاد می‌گوید: برداشته شدن تحریم بزرگترین تاثیری که بر صنایع معدنی کشور به ویژه بر فولاد می‌گذارد این است که پای سرمایه گذاران بزرگ اروپایی را به کشور باز می‌کند.وی می‌افزاید: بسیاری از طرح‌ها و پروژه‌های فولادی نیازمند تزریق سرمایه‌اند به همین دلیل با حضور سرمایه گذاران می‌توان بسیاری از طرح‌های نیمه تمام را به پایان رساند البته درحال‌حاضر تعدادی سرمایه گذار در نوبت سرمایه گذاری در پروژه‌های فولادی هستند.
وی خاطرنشان می‌کند: در سال‌های اخیر بحث ال سی‌ها هم گریبان بسیاری از صنایع را گرفته بود که امید می‌رود با برطرف شدن موانع موجود به مرور زمان گشایش اعتبارات به سهولت انجام شود و کارهای بانکی و تبادلات پولی بین کشورها در شرایط مناسبی انجام شود. سلیمی عنوان می‌کند: در سال‌های که با تحریم مواجه بودیم بسیاری از صادرات و واردات به وسیله واسطه‌ها انجام می‌شد و این مسئله باعث بالا رفتن قیمت‌ها می‌شد اما از این پس خرید و فروش‌ها بدون واسطه انجام می‌شود که امید می‌رود با قیمت‌های واقعی رو به رو شویم.
وی می‌گوید: استفاده از تجهیزات و ماشین آلات اروپایی از دیگر امتیازاتی است که با از بین رفتن تحریم‌ها نصیب کشور می‌شود به ویژه در بخش فولاد به عنوان یک محصول استراتژیکی لازم است که از دستگاه‌ها و فناوری‌های جدید استفاده شود تا بدین وسیله امکان بالا بردن کیفیت محصولات نیز وجود داشته باشد. وی اظهار می‌کند: بحث رکودی که در فولاد وجود دارد رابطه چندانی با تحریم‌ها نداشت زیرا بیشتر به کم شدن ساخت و سازها و پروژه‌های عمرانی مربوط است.
وی تاکید می‌کند: البته تمامی این تحولات نیازمند سپری شدن زمان مناسب است و باید در فرآیند خاصی تاثیر توافق هسته‌ای بر پروژه‌ها و شرایط بازار مشخص شود زیرا در یک دوره کوتاه مدت نمی‌توان انتظار داشت تحولی اساسی مشاهده شود.