مدیرعامل شرکت راهسازی و معدنی مبین، کمبود نقدینگی، دسترسی سخت به فناوری و تجهیزات جدید، ضعف در بازاریابی و برندسازی و نقص زیرساخت‌های حمل و نقل را از جمله بزرگ‌ترین مشکلات بخش معدن دانست و افزود: با اجرایی شدن برجام و امکان برقراری ارتباط با دنیا برای جذب تکنولوژی و سرمایه، بخشی از این مشکلات قابل حل است.

به گزارش استیل تریدر، بهرام شکوری با اشاره به کمبود ناوگان ریلی و جاده‌ای و همچنین تعداد بنادر در کشور افزود: مساله حمل و نقل، قیمت تمام شده تولید را نیز افزایش می‌دهد و این امر تا حد زیادی ما را از امکان رقابت در دنیا برای صادرات محصولات معدنی محروم می‌کند. عضو هیات‌مدیره خانه معدن ادامه داد: زمانی که یک کسب و کار به دلیل قیمت‌های بالای جهانی از حاشیه سود خوبی برخوردار است، مسائلی مانند کمبود زیرساخت مناسب در کشور، نبود سیستم مدیریتی صحیح در بنگاه‌ها یا قوانین بازدارنده تولید و صادرات چندان به چشم نمی‌آیند اما اگر به دلیل رکود حاکم بر دنیا قیمت‌های جهانی کاهش پیدا ‌کند، شرایط متفاوت است.

وی بیان کرد: در حال حاضر به واسطه کاهش رشد اقتصادی چین از میزان تقاضای جهانی مواد معدنی کاسته شده اما در میزان عرضه تغییری ایجادی نشده، در نتیجه شرکت‌هایی امکان حضور در بازار صادراتی را پیدا می‌کنند که از مزیت رقابتی برخوردار باشند و به طور طبیعی شرکت‌های ایرانی در زمره این بنگاه‌ها نیستند چرا که قیمت تمام شده محصول آنها بالاست. شکوری افزود: هزینه فرایند استخراج محصول از معدن و فراوری آن تقریبا با قیمت‌های جهانی برابر است اما به دلیل هزینه بالای حمل و نقل زمانی که مواد معدنی به بازارهای جهانی فرستاده می‌شود شرکت‌های ایرانی مزیت رقابتی خود را از دست می‌دهند.

به گفته مدیرعامل شرکت راهسازی و معدنی مبین، در برخی از کشورها، هزینه حمل و نقل ریلی و دریایی سنگ آهن در ازای هر تن، به ترتیب چهار و دو دلار است اما این امر در ایران توزیع ریلی بین 8 تا 12 دلار و انتقال دریایی بین 8 تا 10 دلار هزینه دارد. عضو هیات‌مدیره خانه معدن، بیان کرد: کشورهای پیشرفته زیرساخت‌های حمل و نقل خود را تکمیل و به فناروری‌های جدید مجهز کرده‌اند در نتیجه از ظرفیت حمل بیشتری برخوردارند به گونه‌ای که مواد معدنی مستقیم از معادن با ریل تا بنادر یا مقاصد صادراتی منتقل می‌شوند.

وی گفت: چنین شبکه گسترده‌ای از حمل و نقل ریلی در ایران وجود ندارد و این کمبود به حدی است که فقط در یک فقره اگر میزان تولید فولاد کشور در افق 1404 بر اساس اسناد بالادستی به 55 میلیون تن افزایش یابد، زیرساخت‌های ریلی برای حمل و نقل این میزان فولاد باید 120 درصد افزایش پیدا کند. شکوری ادامه داد: در این شرایط، ناوگان ریلی ایران به سالانه 11 درصد افزایش نیاز دارد در حالی که میزان توسعه ریلی در کشور در حال حاضر 2.2 درصد است؛ چنین کمبودی را باید در کنار این واقعیت قرار داد که تولید کل مواد معدنی ایران در سال 1404 باید به 433 میلیون تن برسد.

مدیرعامل شرکت راهسازی و معدنی مبین به دولت توصیه کرد، اولویت نخست برای جذب سرمایه‌گذاری در دوران پساتحریم را در حوزه زیرساخت‌ها قرار دهد چرا که این امر بسیاری از شرکت‌هایی را که در حال حاضر به دلیل هزینه‌های بالای حمل و نقل تولید خود را کاهش داده و صادرات را متوقف کرده‌اند، دوباره احیا می‌کند.

مدیریت هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری

عضو هیات‌مدیره خانه معدن، با اشاره به ضرورت مدیریت هزینه‌ها در بنگاه‌های خصوصی معدنی گفت: هر شرکت به دنبال به حداکثر رساندن سود خود بر اساس معادله‌ای است که از تفریق هزینه‌ها از درآمدها به دست‌ می‌آید. شکوری افزود: این امر بدون افزایش درآمد یا کاهش هزینه حادث نمی‌شود اما محدودیت‌ها و موانعی نیز در این مسیر وجود دارند که برخی از آن‌ها کلان هستند، بعضی به تحولات بازارهای جهانی بازمی‌گردند و بخشی از این موانع نیز به ضعف‌های داخلی بنگاه مربوط می‌شوند.

وی ادامه داد: مشکلات گروه نخست را دولت باید دولت برطرف کند و محدویت‌های گروه دوم نیز خارج از کنترل بنگاه‌ها قرار دارند اما آنها در مورد موانع دسته سوم باید ضمن کاهش هزینه‌های داخلی خود، از دانش فنی و مدیران لایق بهره بگیرند، بهره‌وری نیروی کار را افزایش دهند و از به کارگیری نیروی بیش از نیاز خودداری کنند. مدیرعامل شرکت راهسازی و معدنی مبین گفت: بنگاه‌های معدنی باید از فرصت اجرایی شدن برجام برای مذاکره با شرکت‌های خارجی به منظور جذب سرمایه، دسترسی به تکنولوژی و نوآوری روز و شراکت بهره بگیرند. شکوری بیان کرد: حال که مشکلات مربوط به نقل و انتقالات بانکی در حال برطرف شدن است و امکان گشایش الی‌سی به زودی ایجاد می‌شود، نباید این فرصت را برای ارتباط با دنیا و حضور در بازارهای جهانی از دست داد چرا که این موارد کارایی بنگاه‌های فعال در حوزه معدن را افزایش می‌دهد و به رفع رکود نیز کمک می‌کند.

 مهندسی معکوس در دوران تحریم

 وی با اشاره به آغاز فعالیت شرکت راهسازی و معدنی مبین از اوایل دهه هفتاد گفت: این شرکت ابتدا فقط در حوزه عملیات باطله‌ برداری و استخراج از معادن فعال بود اما از ابتدای سال 1385 وارد فعالیت‌های سد سازی نیز شده است. مدیرعامل شرکت راهسازی و معدنی مبین گفت: این شرکت در شرایط تحریم توانست بسیاری از قطعات آلمانی دستگاه‌ها و تجهیزات معدنی را با مهندسی معکوس داخل کشور تولید کند که این امر دو نتیجه مثبت در پی داشت؛ نخست آن که از توقف فعالیت دستگاه‌هایی که به این قطعات نیاز داشتند جلوگیری شد و دوم اینکه از نظر هزینه‌ای و ارزی نیز به صرفه بود و قیمت تمام شده محصولات را کاهش داد.

به گفته شکوری، این بنگاه در زیرمجموعه شرکت سرمایه‌ گذاری آریا فاتح خاورمیانه، فعالیت می‌کند که از حدود سه دهه پیش در حوزه‌های همچون معادن، اخذ مجوزهای اکتشافی، بهره‌برداری محدوده‌های معدنی، تاسیس کارخانجات کانی آرایی و فرآوری مواد فعال است.

استیل تریدر | مرجع خبر و تحلیل صنعت فولاد ایران و جهان