صدور پروانه اکتشاف در مناطق حفاظت‌شده نیازی به استعلام منابع طبیعی ندارد
راه اکتشاف در مناطق چهارگانه کوتاه‌تر شد
بروکراسی یا همان کاغذبازی اداری یکی از چالش‌های بهره‌برداران معدنی برای دریافت استعلام از سازمان‌های مرتبط همچون سازمان منابع طبیعی و محیط‌زیست است.
به گزارش استیل تریدر، به گفته بسیاری از فعالان معدنی مدت زمانی که صرف این امور می‌شود بیش از زمانی است که وزارتخانه برای ارائه استعلام به معدندار مهلت داده است. در این میان مسئولان در تلاش هستند تا روند فعالیت‌های معدنی را تسهیل کنند که این امر تنها از طریق وضع قانون انجام می‌شود. براساس آخرین اخبار، با دستوری که از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت داده شده، افرادی که قصد معدنکاری در مناطق چهارگانه حفاظت شده را دارند نیازی به استعلام از سازمان منابع طبیعی نداشته و تنها باید به سازمان حفاظت از محیط زیست مراجعه کنند؛ یعنی یکی از حلقه‌های امور اداری کم شده و در نتیجه روند کار تسریع می‌شود.
بی نیازی از استعلام منابع طبیعی
با دستور جعفر سرقینی، معاون معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت صدور پروانه اکتشاف در مناطق چهارگانه نیاز به استعلام منابع طبیعی ندارد. براساس بخشنامه اخیر وزارت صنعت، معدن و تجارت از این پس برای صدور پروانه اکتشاف استعلام از ادارات کل منابع طبیعی در مناطق چهارگانه زیر پوشش مدیریت سازمان حفاظت محیط‌زیست ضرورتی ندارد.
اگر محدوده اکتشاف مورد درخواست در داخل مناطق چهارگانه زیر پوشش محیط‌زیست باشد تنها نیاز به استعلام محیط‌زیست است و استعلام از منابع طبیعی ضرورتی ندارد. در این صورت سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌ها فقط مکلف به استعلام از ادارات کل حفاظت محیط‌زیست استان مربوط خواهند بود.
گفتنی است در برخی استان‌ها به دلیل رعایت نشدن این موارد، شاهد ضایع شدن حقوق متقاضیان هستیم. بر اساس ابلاغ این بخشنامه از این پس مسئولیت اجرا نشدن موارد مطرح شده بر عهده رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان‌ها است. لازم به یادآوری است براساس بند «چ» ماده ۲۴ قانون معادن برای تسریع در امر اکتشاف و بهره‌برداری از معادن، دستگاه‌های اجرایی و متولیان قانونی مربوط مکلف هستند حداکثر در مدت ۲ ماه نسبت به استعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت برای صدور پروانه اکتشاف در مناطقی با عنوان پارک ملی، آثار طبیعی ملی، پناهگاه حیات وحش و حفاظت شده، اقدام کنند.
گفتنی است توافقنامه تکمیلی میان وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان حفاظت محیط‌زیست مبنی بر هماهنگی و ایجاد تعامل به هنگام عملیات و فعالیت‌های معدنی در ۱۵ دی امسال بسته شد.
اقدامی مثبت است
عضو انجمن تولید کنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن ایران کم شدن مراحل اداری برای دریافت پروانه اکتشاف برای محدوده‌های معدنی که در مناطق چهارگانه قرار گرفته‌اند را مثبت ارزیابی کرد و به صمت گفت اجرای این قانون به معنای فراموش کردن حقوق منابع طبیعی یا کسر بار حقوقی آنها نیست.
مهرداد اکبریان در ادامه گفت: زمانی که معدنکاران برای استعلام از سازمان منابع طبیعی، محیط‌زیست و میراث فرهنگی صرف می‌کردند نزدیک به ۴ ماه بود و دریافت پاسخ استعلام این مدت زمانی طول می‌کشید، این در حالی است که وزارت صنعت، معدن و تجارت برای بهره‌برداران مدت زمان محدودی یعنی۳ ماه، برای ارائه استعلام‌ها تعیین کرده بود تا در این مدت، علاوه بر ارائه استعلام‌ها، مطالعات اکتشافی را انجام دهند و در آخر نتیجه را به وزارت صنعت، معدن و تجارت ارائه کنند.
به گفته وی فرصت داده شده برای ارائه استعلام به وزارتخانه کوتاه بود و در مقابل دریافت پاسخ از سازمان‌های یادشده مدت زمان بیشتری می‌طلبید؛ در نتیجه بسیاری از مکتشافان و صاحبان پروانه اکتشاف را دچار مشکل شده و مجبور می‌شدند که دوباره نسبت به تمدید پروانه اکتشافی اقدام کنند که همین موضوع باعث به تعویق افتادن فعالیت معدنکاری می‌شد. این در حالی است که در شرایط معمول، معدنداران از امتیاز تمدید پروانه اکتشاف برای گسترش فعالیت‌های اکتشافی خود استفاده می‌کردند.
وی به برخوردهای سلیقه‌ای ادارات منابع طبیعی در مناطق مختلف کشور در پاسخ به استعلام‌ها اشاره کرد و گفت: دلالان و واسطه‌هایی که معدنکار نبودند از این موضوع سوءاستفاده می‌کردند و با در اختیار گرفتن پروانه‌های اکتشاف، بعد از گذر از دوره طولانی یا به اصطلاح هفت‌خان رستم و گرفتن استعلام، آن را به معدنکاران واقعی که قصد انجام فعالیت‌های معدنی و سرمایه‌گذاری در این حوزه را داشتند با مبلغ‌های گزاف می‌فروختند.
اکبریان ادامه داد: به دلیل شرایط موجود، درخواست ایجاد پنجره واحد داده شد تا طرف حساب معدندار تنها کارشناسان مطلع و آگاه به دانش روز و قوانین وزارت صنعت، معدن و تجارت باشند در صورت لزوم، آنها با کارشناسان منابع طبیعی و محیط‌زیست به مذاکره می‌پرداختند و در صورت احراز ایراد قانونی، روند صدور پروانه اکتشاف را متوقف کرده تا آن را مورد بررسی قرار دهند به این ترتیب نتایج استعلام‌ها بر اساس سلیقه نمی‌شود. به گفته وی لزومی بر اینکه معدنکار در زمینه منابع طبیعی و زیست محیطی تخصص داشته باشد وجود ندارد. بلکه باید دارای سرمایه و آگاه به علم معدنکاری باشد و تنها در قالب چارچوبی که درباره ضوابط زیست‌محیطی و منابع طبیعی در اختیار وی گذاشته شود عمل کنند و از حد آن فراتر نروند.
ارتباط بین وزارتخانه‌ها
کارشناس بازرسی سازمان حفاظت محیط‌زیست و منابع طبیعی نیز درباره آثار مصوبه اخیر بر فعالیت‌های معدنی اظهار کرد: به طور کلی عرصه‌های طبیعی در اختیار وزارت جهاد کشاورزی و دستگاه‌های ذی‌ربط آن است و آن‌دسته از مناطق همچون مناطق حفاظت شده چهارگانه نیز با مدیریت سازمان محیط‌زیست هستند و این سازمان نقش قائم مقام دستگاه‌های اجرایی را دارد.
تورج فتحی افزود: اگر قرار باشد مجوزی اخذ شود ابتدا منابع طبیعی راجع به آن نظر می‌دهد. حال اگر بین این دستگاه‌ها همچون وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت جهاد و کشاورزی و... ارتباط برقرار شده و فرآیند گرفتن استعلام کوتاه شود به طور طبیعی امور اداری تسهیل شده و متقاضیانی که درخواست معدنکاری در مناطق چهارگانه را داشته باشند به‌طور مستقیم سراغ سازمان محیط‌زیست آمده و مدارک مربوط به دریافت پروانه بهره‌برداری و اکتشاف را دریافت می‌کنند و روند امور اداری تسهیل می‌شود.
وی ادامه داد: اگر هماهنگی بین وزارت صنعت، معدن و تجارت و دستگاه‌های ذی‌ربط آن همچون سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت و حفاظت محیط زیست‌ها از طریق برگزاری دوره‌های آموزشی مشترک ایجاد شود و کارشناسان هر ۲بخش درباره اخذ پروانه نشست‌هایی برای هماهنگی برگزار کنند، شاهد بهبود روند فعالیت‌های معدنکاری خواهیم بود.
به گفته فتحی در صورتی که کارشناسان صنعت، معدن و تجارت استان‌ها، با قوانین و آیین نامه‌های محیط‌زیست آشنایی داشته باشند، هماهنگی بیشتر بین این دو گروه ایجاد شده و از بروکراسی اداری کاسته خواهد شد.
- نرگس قیصری-
استیل تریدر | مرجع خبر و تحلیل صنعت فولاد ایران و جهان