پیشبینیها از بازگشت رونق تا سال 2040 میلادی خبر میدهند
پایان غروب بلند زغال سنگ
تحلیلگران امیدوارند در بازه 25 ساله آینده شاهد رشد چشمگیر صنعت زغالسنگ باشیم.
به گزارش استیل تریدر، روند چند ماهه اخیر قیمت زغال سنگ از ریزشهای پیدرپی حکایت دارد. به عقیده تحلیلگران، بهای این محصول ممکن است تا ارقامی حتی خیلی پایینتر از سطوح کنونی افت پیدا کند، اما از کانون توجهات بازار انرژی خارج نخواهد شد. همچنان بسیاری از کارشناسان و منابع آگاه بر این باورند که انتظار میرود استفاده از زغال سنگ در مقیاس جهانی تا سال 2040 میلادی با افزایش همراه شود.
این امر زمینه ساز رشد تقاضا از سوی بازارهای داخلی و به تبع آن افزایش میزان تولیدات و نوسان قیمتها خواهد شد که با توجه به روند ماههای اخیر زغال سنگ یک نیاز ضروری است؛ هرچند دورنمای این پیشبینی روشن است، اما بازه در نظر گرفته شده اندکی از توان سرمایه گذاران خارج بهنظر میرسد.
به نقل از موسسه سیکینگ آلفا (Seeking Alpha) براساس آمارهای رسمی در حال حاضر در ایالات متحده، برای تولید حجمی بین 35 تا 40 درصد از برق این کشور، همچنان از زغالسنگ استفاده میشود. به گفته کارشناسان، فرآیند جایگزینی گاز طبیعی در ایالات متحده در حال رخ دادن است؛ اما زمانی که قیمتهای آن تا بالای سطح 2 دلار و 50 سنت بر هر میلیون بی.تی.یو رشد کند، به نظر میرسد سوزاندن زغالسنگ بیشتر از آن مقرون به صرفه باشد.
اگرچه بسیاری براین باورند که میزان مصرف نفت در کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) طی بیش از ده سال اخیر با کاهش همراه بوده است، آنچه تا حد زیادی از مرکز توجهات بیرون رفته و مغفول مانده این است که در حال حاضر همچنان طلای سیاه، سهم بسیار بزرگی از مصرف جهانی انرژی را به خود اختصاص داده و به عنوان یک منبع غنی و دیرینه در زمینه تامین انرژی مورد مصرف در سطح جهان شناخته میشود.
با وجود این واقعیت که طی بیش از 20 سال گذشته رفته رفته از میزان اهمیت نفت کاسته شده، اما کماکان هیچکس نمیتواند ادعا کند که از بین رفتن کامل اهمیت نفت قریب الوقوع و حتمی است؛ در حالیکه اغلب اعلام شده زغال سنگ، بهعنوان یک کالا که طی بیش از دو دهه گذشته با افزایش اهمیت همراه بوده، در حال از بین رفتن است و بعضا شاهد بودهایم که بسیاری به نابودی این صنعت در بازه میانمدت اشاره کردهاند.
البته با نگاهی اجمالی به بازار زغالسنگ در سطح جهان به وضوح میتوان نتیجه گیری کرد که این نظریه که بازار زغال سنگ در حال نابودی است، نامعتبر و نادرست است. در ادامه گزارش سیکینگ آلفا آمده است: بررسی روند صنعت زغالسنگ نشان میدهد که پیش از این نیز سایه رکودهای بلندمدت بارها بر سر بازار این محصول سنگینی کرده بود که در آن بازههای زمانی نیز بسیاری از تحلیلگران به از بین رفتن قریبالوقوع صنعت زغالسنگ رای داده بودند.
در نگاه بلندمدت اما برخی حتی ممکن است باور داشته باشند که این صنعت از دهه 1950 میلادی تاکنون در روند افول تدریجی قرار گرفته است. با این اوصاف اما بازار زغالسنگ همچنان به کار خود ادامه میدهد و اهمیت آن در سطح جهان بیش از 20 سال گذشته افزایش یافته است. به عقیده تحلیلگران، زغال سنگ ممکن است بهعنوان یک کالای کمتقاضا با سرعت رشد پایین شناخته شود، که فاقد توان ایجاد جاذبه برای سرمایهگذاران است، اما کماکان در حال تلاش برای حفظ سهم خود در بازار ایالات متحده و مناطق مختلف اروپا است، اگرچه مدتها است که از روزهای رونق خود فاصله گرفته است.
صنعت زغالسنگ به جای نابودی کامل، در روند نزولی تدریجی گرفتار شده و به ویژه در ایالات متحده از درد عظیم بی رونقی رنج میبرد. مانند بسیاری از کالاها، تقاضای بازارهای نوظهور (عمدتا در چین) برای زغالسنگ طی بازه بین اواخر دهه 2000 تا سال 2013 میلادی که منجر به رشد تولیدات نزدیک به 70 درصد در سطح جهانی شد، موجب برهم زدن تعادل در سراسر زنجیره عرضه زغالسنگ شد که ناهمگونی شدیدی را در بازار این محصول ایجاد کرد.
نوسانات رخداده در روند تقاضا برای زغال سنگ بسیار زیاد بوده و همچنان به گونهای مخرب، حتی در کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) در حال بههم ریختن توازن بازار این محصول است. مدارک و شواهد مورد قبول برای این نوسانات گسترده ایجاد شده در روند تقاضا را میتوان در تغییرات میزان ارزش بخش زغالسنگ آمریکا که در سال 2002 میلادی در سطح بسیار پایینی نزدیک به 8 تا 9 میلیارد دلار قرار داشته، مشاهده کرد.
براساس آمارهای رسمی، ارزش این بخش در سال 2008 میلادی با سرعتی زیاد رشد کرده و تا سطح 40 میلیارد دلار افزایش یافته است. اما به محض اینکه تقاضای جهانی به روند ثابت خود بازگشته و از جو هیجانی فاصله گرفت، بازار زغال سنگ بار دیگر در شرایط رکودی فرو رفت؛ تا جایی که در حال حاضر پس از مدتها مجددا به زیر سطوح مشاهده شده در سال 2002 میلادی فرو ریخته است.
زغال سنگ، با وجود تقاضاهای بالای ثبت شده برای آن، از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نبوده و به همین دلیل از میزان جذابیت آن برای سرمایه گذاران کاسته شده است. آژانس بینالمللی انرژی در سال 2014 میلادی درخصوص پیش بینی میانمدت بازار زغالسنگ خود اظهار کرد: «با وجود تصویر عمومی از صنعت زغال سنگ مبنی بر اینکه در حال نابودی است، این محصول همچنان به عنوان ستون اصلی در زمینه تولید برق در سراسر دنیا مورد استفاده قرار میگیرد (در این خصوص به تولید فولاد اشارهای نشده است) و تولید بیش از 40 درصد از کل برق تولید شده در اقصی نقاط جهان را به خود اختصاص میدهد.
منابع زغال سنگ فراوان و مقرون به صرفه است، فرآیند ذخیرهسازی و حملونقل ساده و آسان بوده و هیچ یک از مسائل ژئوپولیتیک نیز در زنجیره تامین آن وجود ندارد. صنعت زغال سنگ نرم یک تکنولوژی بسیار شناخته شده و قابل اعتماد است و با افزایش انعطاف پذیری در طرحهای جدید، میتواند به تکمیل نسلهای تجدیدپذیر کمک کرده و همچنین نقش سنتی خود را حفظ کند.
براساس گزارش سیکینگ آلفا؛، در راستای تایید اظهار نظرات تحلیلگران آژانس بینالمللی انرژی، پیشبینی میشود بازار زغال سنگ در بازه سالهای 2016 تا 2040 میلادی با رشد تقاضا همراه باشد و رفته رفته از سطوح نزولی کنونی خود فاصله بگیرد. با بازگشت تدریجی خریداران به بازار این محصول میتوان به دورنمای رونق برای این محصول امیدوار بود.
- منیـره نظامیوند چگینی-
استیل تریدر | مرجع خبر و تحلیل صنعت فولاد ایران و جهان