سال‌های گذشته، سال‌های سقوط قیمت محصولات معدنی بوده است. این وضعیت به ویژه در بازار سنگ‌آهن و زغال‌ سنگ دیده شده است؛ ۲ محصولی که ورودی کارخانه‌های فولادسازی است.

به گزارش استیل تریدر، کاهش هزینه‌های تولیدی واحدهای فولاد سازی جهان منجر به افزایش سود آنها نشده و بر خلاف انتظارها، بیشتر کشورهای تولید کننده فولاد جهان در ضرر و زیان غوطه‌ور هستند. این وضعیت تحمیلی به آنها ناشی از افزایش بی‌رویه ظرفیت‌های تولیدی فولاد جهان در یک دهه گذشته است که به ویژه در چین مشاهده شد.

چنین شرایط نامساعدی، اکنون چین را متقاعد کرده که تولیدات فولاد خود را کاهش دهد تا تعادل به بازار جهانی این فلز بازگردد و قیمت‌ها احیا شود. اما سوال آنجاست که چین با چه سرعتی می‌تواند تولیدات فولاد خود را کاهش دهد و آیا این اصلاحات می‌تواند منجر به بهبود شرایط برای این کشور و دیگر فولادسازان جهان شود یا خیر؟

برنامه کاهش فولاد چین

 
شورای وزیران چین جزییات برنامه کاهش ۱۵۰ میلیون تنی ظرفیت فولاد آن کشور در مدت ۳ تا ۵ سال را مصوب کرد. به گفته گروه کارشناسی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)، ظرفیت فولاد چین ۱.۲ میلیارد تن است و تولید آن در سال ۲۰۱۵م حدود ۸۰۴ میلیون تن بوده است. این ظرفیت مازاد همراه با افت مصرف ۲.۳ درصد فولاد چین، باعث افت قیمت و زیان ۱۰ میلیارد دلاری فولاد سازان چینی در سال ۲۰۱۵م شده و احتمال بیکاری ۴۰۰ هزار نفر از کارکنان آن صنعت در چین را افزایش داده است.

بر اساس این برنامه، این سیاست‌ها اجرا می‌شوند؛ برای احداث واحدهای فولادی جدید، مجوز صادر نمی‌شود، واحدهای فولاد ساز قدیمی تعطیل می‌شوند، ظرفیت‌هایی که به‌دلیل بحران متوقف شده، ولی شرکت نامبرده اعلام ورشکستگی نکرده است، برای همیشه تعطیل می‌شود و در نهایت، کارکنان صنعت فولاد، حقوق خود را دریافت و مورد حمایت بیمه بیکاری قرار گرفته و آموزش ویژه می‌بینند تا بتوانند در سایر صنایع مشغول کار شوند.

 
برخی تحلیلگران ادعا می‌کنند که این برنامه کمکی به رفع بحران فولاد چین نمی‌کند زیرا صنعت فولاد این کشور با فشار روزافزون کشورها به منظور اعمال تعرفه ضددامپینگ، از یک سو و افت مصرف داخلی، از سوی دیگر دست‌وپنجه نرم می‌کند و برای اثربخشی این مورد، لازم است حذف ظرفیت‌هایی بیش از این رقم مدنظر قرار گیرد.

آینده فولاد چین

 
رییس امور بین‌الملل انجمن تولید کنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن ایران  ضمن تایید برنامه چین برای کاهش مستمر تولیدات فولاد خود، عنوان کرد: چین به دنبال آن است که تا ۳ سال آینده، ۱۰۰ میلیون تن از ظرفیت تولیدات خود را کاهش دهد و تا ۵ سال دیگر هم به کاهش ۱۵۰ میلیون تنی دست پیدا کند. این اطلاعات در سایت انجمن آهن و فولاد چین (CISA) هم بروزرسانی شده است.

 
کیوان جعفری طهرانی تصریح کرد: این برنامه فقط در کاهش ظرفیت تولید است و در کاهش تولید واقعی یا فیزیکی، چین راه دشوارتری را پیش رو دارد. برنامه آنها در این زمینه آن است که در هر سال، ۲.۵درصد از تولید خود بکاهند و با این حساب، تا ۵ سال آینده، چین نمی‌تواند به راحتی بیش از ۱۰۰ میلیون تن از تولید خود بکاهد.

 
مشاور بین‌الملل خانه اقتصاد ایران اظهار کرد: ظرفیت تولید فولاد چین در سال ۲۰۱۴م بیش از یک میلیارد تن بود ولی تولید فیزیکی فولاد آن، ۸۲۳ میلیون تن بود. به گفته وی، تولید فولاد چین در سال ۲۰۱۵م این رقم کاهش یافت و با آنکه قرار بود، ۸۱۱ میلیون تن فولاد شود، رقم تحقق یافته تنها ۸۰۴ میلیون تن بود. در سال جاری میلادی هم پیش‌ بینی می‌شود که تولید آن، رقمی بین ۷۸۰ تا ۸۰۰ میلیون تن باشد.

 
جعفری طهرانی گفت: سال آینده میلادی تولید فولاد چین بین ۷۵۰ تا ۷۷۵ میلیون تن خواهد شد و در سال ۲۰۱۸م، این رقم بین ۷۴۰ تا ۷۵۵ میلیون تن خواهد شد. به گفته وی، همین روال تا سال ۲۰۳۰میلادی ادامه خواهد داشت. و در هر سال، حدود ۲.۵ درصد از تولید فولاد چین کاسته می‌شود. کاهش بیشتر از این حد به آن دلیل امکانپذیر نخواهد بود که بسیاری از صنایع و حجم گسترده‌ای از اقتصاد این کشور به صنایع فولادسازی وابسته است و تغییر ناگهانی در این شالوده امکان‌پذیر نیست.

ضمن آنکه فولادسازی، نقش قابل‌ توجهی در اشتغال شهروندان چین هم داشته است که بدون آن نارضایتی اجتماعی افزایش می‌یابد. با این وضعیت، چین و سایر کشورهای جهان هم نمی‌توانند شاهد بهبود اوضاع جهانی قیمت‌های فولاد در آینده نزدیک باشند.

- مهدی نیکوئی-

استیل تریدر | مرجع خبر و تحلیل صنعت فولاد ایران و جهان