با افزایش ۱۵درصدی قیمت زغال سنگ
بررسی امکان بهبود وضعیت صنعت زغال سنگ
پایین بودن قیمت داخلی زغالسنگ در مقابل بالا بودن هزینه تمام‌شده تولید به نسبت محصولات خارجی، از سویی و استفاده از فناوری‌های قدیمی و ضریب بالای نیروی انسانی به کار گرفته شده دراین معادن از سوی دیگر باعث شد سال گذشته سال بدی برای فعالان این حوزه باشد و آنها راه نجات خود را در افزایش قیمت‌ها بدانند اما از آنجایی که یک خریدار برای زغال‌سنگ‌های کک‌شو در ایران بیشتر وجود ندارد این خریدار راضی به بالا بردن قیمت نمی‌شد.
این در حالی است که ازسوی فعالان زغالسنگ کشور تلاش‌های بسیاری شده تا قیمت خرید افزایش یابد، چنانکه کمیته زغالسنگ خانه معدن ایران در چند روز گذشته خبر ابلاغ مصوبه جدید معاونت معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت مبنی بر افزایش قیمت ۱۵درصدی زغالسنگ و محصولات آن را اعلام کرد. این در حالی است که تقاضای افزایش ۱۹درصدی زغالسنگ مطرح بود اما با توجه به شرایط رکود بازار فولاد، افزایش ۱۵درصدی برای زغالسنگ نهایی شد.
کاهش جهانی قیمت زغالسنگ
زغالسنگ به‌عنوان یکی از کانی‌های استراتژیک در دنیا شناخته شده و کاربردهای فراوانی دارد اما چندی است با کاهش قیمت جهانی مواجه شده و قیمت آن در سراشیبی قرار گرفته است. حال اگر قیمت زغالسنگ و دیگر محصولات آن همچون زغالسنگ حرارتی و کک شو با افزایش ۱۵درصدی همراه شود کارشناسان این موضوع را بیشتر برای واحدهای فرآوری و تولید کک که محصول نهایی است سودده می‌دانند چراکه به دلیل ارزش‌افزوده بالای این محصولات و افزایش ۱۵درصدی قیمت، سود حاصل از فروش نیز افزایش خواهد یافت. حال اگر شرایط به گونه‌ای مهیا شود که معدنکاران خود اقدام به ایجاد واحدهای فرآوری کنند ضمن افزایش درآمد، تولید محصولات فرآوری شده افزایش می‌یابد و نیاز کشور در این بخش تامین خواهد شد.
خسرو فعالیان، عضو هیات‌مدیره شرکت زغالسنگ البرز مرکزی درباره میزان افزایش قیمت زغالسنگ و تاثیر آن روی بازار زغالسنگ گفت: افزایش قیمت اعلام شده نمی‌تواند خواسته تمامی معادن زغالسنگ را برآورده کند. دلایل مختلفی نیز برای این موضوع وجود دارد چراکه در معادن ایران اگر فعالیت به شکل مکانیزه یا دستی باشد بیش از ۶۵درصد قیمت تمام شده محصول را حقوق کارگران تشکیل می‌دهد و از آنجایی که حقوق کارگران نیز افزایش پیدا کرده در نتیجه افزایش قیمت زغالسنگ تاثیر خاصی نخواهد داشت.
وی معتقد است که افزایش قیمت زغالسنگ با وجود بالا بودن هزینه تمام شده محصول نهایی می‌تواند کمکی به معدنکاران و فعالان این حوزه برساند. البته لازم به یادآوری است که افزایش قیمت در سال‌جاری نسبت به دو سال گذشته که ۹/۸درصد بوده، می‌تواند باعث تحرک و پویایی معادن زغالسنگ کشور شده و به این ترتیب زمینه برای افزایش تولید این محصول فراهم شود.
عضو هیات‌مدیره زغالسنگ البرز در ادامه اظهار کرد: از نکات مهمی که باید به آن اشاره کرد کاهش قیمت جهانی زغالسنگ است. بنابراین می‌توان گفت که قیمتی که هم‌اکنون در کشور برای این کانی وجود دارد رقم مناسبی است. از طرفی لازم به توضیح است که افزایش قیمت ۱۵درصدی، بیشتر برای واحدهای فرآوری است و برای آنها سود بخش خواهد بود. به همان نسبت این افزایش قیمت، برای تولیدکنندگان محصول خام سود کمتری به همراه دارد.به‌طور کلی هرچه از مواد اولیه به سمت محصول نهایی پیش می‌رویم افزایش قیمت اثر بیشتر و صرفه بیشتری خواهد داشت.
وی عنوان کرد: در حال حاضر با توجه به اینکه قیمت تمام شده محصول نهایی زغالسنگ از قیمت تمام‌شده این محصول در جهان بالاتر است به همین دلیل صادرات محصول با صرفه اقتصادی همراه نخواهد بود و خریداران خارجی نیز تمایلی برای خرید این کانی با قیمتی بالاتر از قیمت معمول بازار جهانی نخواهند داشت. حال از آنجایی که منحنی قیمت مواد معدنی به شکل سینوسی است و هم‌اکنون قیمت ۲ماده معدنی یعنی سنگ‌آهن و زغالسنگ در پایین‌ترین نقطه قرار دارند این اتفاق فرصت مناسبی برای ورود سرمایه‌گذاران به این بخش است و در آینده به‌طور قطع شاهد افزایش قیمت این کانی که یکی از سوخت‌های مهم در دنیاست، خواهیم بود.
فعالیان بیان کرد: از آنجایی که در واحدهای معدنی زغالسنگ قیمت تمام شده و درآمد حاصل شده با هم سربه سر می‌شوند از این‌رو آنها فرصتی برای بازسازی و نوسازی معادن پیدا نمی‌کنند اما در مقابل می‌توان گفت که افزایش قیمت بیشترین سود را برای واحدهای فرآوری و کک‌سازی به همراه خواهد داشت.
افزایش قیمت و اثرات آن
علی بابا فارابی، کارشناس زغالسنگ درباره تاثیرات حاصل از افزایش ۱۵درصدی قیمت زغالسنگ، کنسانتره و کک روی فعالیت‌های این بخش که از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام شده اظهار کرد: افزایش قیمت زغالسنگ و محصولات فرآوری شده از این کانی در بخش‌های مختلف معدنی تاثیرات متفاوتی دارد به این ترتیب که شرکت‌هایی که محصول خود را به صورت خام به فروش می‌رسانند و عملیات فرآوری و زغالشویی را روی محصولات خود انجام نمی‌دهند صرفه اقتصادی و سودی برای آنها نخواهد داشت و شاید تنها زمینه را برای پرداخت حقوق کارگران مهیا کند.
وی در ادامه گفت: افزایش قیمت برای واحدهای کک‌سازی و کارخانه‌هایی زغالشویی تاثیرات مثبت بسیاری را به همراه خواهد داشت. در واقع رقم اضافه شده به نرخ زغالسنگ خام در هر تن بسیار کمتر از رقمی است که به موادی همچون زغالسنگ کک‌شو و کنسانتره افزوده می‌شود.
وی معتقد است که باید بین درصد افزایش قیمت زغالسنگ خام، فرآوری‌شده و کک‌شو تعادل برقرار شود چراکه هزینه‌های بسیاری در بخش معادن زغالسنگ وجود دارد که ازجمله مهمترین آنها می‌توان به هزینه ایجاد ایمنی در معادن، نوسازی و بازسازی تجهیزات و ماشین‌آلات معدنی اشاره کرد. در واقع با کمی توجه به معادن زغالسنگ کشور برای بهبود شرایط حاکم برآنها می‌توان زمینه را برای تولید زغالسنگ و افزایش تولید فراهم کرد.
این کارشناس زغالسنگ خاطرنشان کرد: به‌دلیل تفاوت قیمتی که بین زغالسنگ خام و مواد فرآوری شده این محصول وجود دارد باید تفاوتی نیز بین قیمت زغالسنگ خام و محصولات فرآوری شده وجود داشته باشد و در هنگام افزایش قیمت نیز برای آنها تفاوت‌هایی قائل شوند چراکه قیمت زغالسنگ خام به مراتب پایین‌تر از محصولات فرآوری شده است و هزینه‌های بسیار دیگری در قیمت تمام شده آن همچون هزینه حمل‌ونقل، نیروی انسانی و... اثرگذار است.
حال اگر هر دو محصول به یک نسبت افزایش قیمت داشته باشند سودی نصیب تولیدکنندگان زعال‌سنگ خام نشده و تنها می‌توانند پاسخگوی نیروی‌های انسانی فعال در معادن باشند و امکان بازسازی و تامین ایمنی معادن وجود نخواهد داشت. فارابی عنوان کرد: کشورهای اروپایی و دیگر نقاط دنیا برای تولید زغالسنگ خام یارانه اختصاص داده‌اند و به این ترتیب از تولیدکننده حمایت می‌کنند.
استیل تریدر خبر و گزارش صنعت معدن، فولاد و زغالسنگ فوق را از روزنامه گسترش صمت بازتاب نموده است.