در روزهایی که بازار فولاد نیاز شدیدی به تحریک تقاضا و تحرک معاملات دارد، تنها اتفاقی که در این بازار مشاهده می‌شود حرکت سینوسی قیمت‌ها در کوتاه‌مدت است.

به گزارش استیل تریدر، روند متغیر شرایط و تصمیمات که گاه نرخ‌ها را افزایش داده و گاه باعث می‌شود قیمت‌ها از کف عبور کنند، نتیجه‌ای جز شوک‌های پیاپی به بازار کم‌ جان فولاد ندارد.

به این ترتیب در حالی‌که در سومین هفته از ماه جاری قرار داریم، بازار فولاد با نوساناتی همراه بوده است که به نظر می‌رسد حالا از سوی لیدرهای بازار در حال کنترل است.

نوسانات قیمتی اخیر در بازار فولاد، میانگین قیمت میلگرد را از 1360 تومان در نخستین هفته از مهر ماه به 1341 تومان در روز گذشته رساند. این روند تغییرات در حالی رخ داده است که در آخرین روز از هفته دوم مهرماه این میانگین به 1336 تومان نیز رسیده بود.

نوسانات قیمتی که بازار از ابتدای مهر تاکنون شاهد آن بوده است (بازار فولاد در ماه‌های قبل نیز شاهد چنین تحولاتی بوده است) باعث زیان بسیاری از سرمایه‌ گذاران و خروج آنها از بازار شد؛ در چنین شرایطی به نظر می‌رسد تولید کنندگان اصلی میلگرد به نوعی تصمیم به مدیریت بازار این محصول گرفته‌اند. این روزها در حالی شاهد رشد اندک قیمت‌ها در بازار میلگرد هستیم که تقاضای چشمگیری برای این محصول وجود ندارد. به این ترتیب این سناریو که برخی تولید کنندگان قصد دارند با بالا نگه داشتن قیمت‌ها از سقوط بیش از پیش قیمت‌ها جلوگیری کنند محتمل به نظر می‌رسد. این احتمال زمانی قوت بیشتری می‌گیرد که فولادسازان از خلأ حمایتی سازمان‌های دولتی در شرایط فعلی می‌گویند.

فولاد سازان عقیده دارند سازمان حمایت از تولید کنندگان و مصرف‌ کنندگان درست مانند زمانی‌که برای جلوگیری از افزایش قیمت‌ها به نفع مصرف‌ کنندگان وارد عمل می‌شود؛ باید هنگام کاهش قیمت‌ها نیز چنین دخالتی را به نفع تولید کنندگان انجام دهد و کاهش قیمت را تا یک سقف تعیین شده مجاز بداند. حال آنها با این توجیه که قانونی برای جلوگیری از کاهش بیش از اندازه قیمت‌ها وجود ندارد، در اقدامی هماهنگ سعی بر بازگرداندن قیمت‌ها دارند.

طی هفته‌های گذشته برخی تولید کنندگان میلگرد، محصولات خود را در کارخانه زیر قیمت بازار عرضه کردند، اتفاقی که به عقیده کارشناسان بسیاری از تولید کنندگان و معامله‌ گران خرد را محکوم به خروج از بازار کرد.

به نظر می‌رسد اقدامی که قبلا در رابطه با مدیریت بازار تیرآهن صورت گرفته بود، حالا در بازار میلگرد نیز در حال پیاده‌ سازی است.

«مدیریت بازار» اگرچه گاه به معنای انحصار بازار شناخته می‌شود و بازتابی خوب به همراه ندارد اما حالا و در شرایطی که رکود بازار فولاد بسیاری از تولید کنندگان و معامله‌ گران را به مرز ورشکستگی نزدیک کرده است، به‌ صورت خودجوش و در غیاب سازمان‌های ناظر، به‌ عنوان یک ابزار کنترلی از سوی فولاد سازان به کار گرفته شده است.

تلاش فولاد سازان برای حفظ قیمت‌ها

پس از اینکه یکی از فولاد سازان بزرگ کشور بعد از چند روز سکوت، در حالی که نه قیمتی برای محصولات میلگرد خود اعلام کرده بود و نه تحویلی صورت داده بود، شنبه گذشته قیمت‌های پیشنهادی خود از کارخانه برای میلگردهای تولیدی‌اش را افزایش داد، این اقدام در روز یاد شده از سوی یکی دیگر از فولاد سازان مطرح کشور نیز انجام شد. به این ترتیب هفته‌ای که در آن قرار داریم به نوعی سرآغاز تلاش فولادسازان برای حفظ قیمت‌ها است. حفظ قیمت در شرایط رکودی و در حالی که به دلیل نبود معاملات این خریداران هستند که قیمت‌ها را تعیین می‌کنند، می‌تواند اقدامی یک جانبه باشد که با معانی مختلفی از جمله تلاش برای ایجاد انحصار در بازار تعبیر شود. با این وجود برخی کارشناسان عقیده دارند چنین اقدامی برای حفظ بازار و تولید کنندگان کوچک‌ تر این بازار ضروری است.

تعدد تولید کنندگان میلگرد یکی از ویژگی‌های این حوزه صنعتی است. در حال حاضر حدود 70 تولیدکننده کوچک و بزرگ در کشور وجود دارد که تعداد زیادی از آنها خصوصی هستند.

یک کارشناس صنعت فولاد در رابطه با اتفاقات یاد شده در بازار فولاد می‌گوید: باید دید چه اتفاقی رخ می‌دهد که یک کارخانه کاهش یا افزایش قیمت می‌دهد. مهدی سرلک در ادامه با تقسیم کردن دو گروه از فعالان بازار، یعنی استوکرها و رابط‌ها می‌گوید: به نظر می‌رسد در حال حاضر و در شرایطی که بازار با بحران تقاضا همراه است، این رابط‌ها هستند که با فشار بر تولید کنندگان باعث می‌شوند قیمت‌ها با کاهش همراه شوند. او در توضیح بیشتر با اشاره به اینکه استوکرها در دنیا به افرادی گفته می‌شود که با سرمایه خود از کارخانه خرید می‌کنند و نیاز بازار را در شرایط تقاضاهای انبوه پاسخ می‌دهند، می‌گوید: اما واسطه فردی است که با استفاده از رانت‌های اطلاعاتی فروشنده و خریدار را به یکدیگر وصل می‌کند و درصد خود را از معامله انجام شده دریافت می‌کند.

 
سرلک عقیده دارد کاهش قیمت‌های اخیر سرمایه‌ گذاران بسیاری را از بازار فولاد خارج کرده است زیرا آنها برای کالاهایی که در انبار دارند، مدام با کاهش قیمت و در نهایت زیان همراه هستند. او می‌گوید: با توجه به چنین شرایطی به نظر می‌رسد باید اقدامی برای حفظ بازار فولاد و سرمایه‌ گذاران آن‌ که نقدینگی را به گردش می‌آورند، انجام شود. از نگاه سرلک در حال حاضر سازمان حمایت از تولید کنندگان و مصرف‌ کنندگان می‌تواند با حفظ قیمت‌ها نقش پررنگی در حمایت از تولید کنندگان نیز داشته باشد. بورس کالا دیگر نهادی است که این کارشناس به اثرگذاری آن در حفظ قیمت‌ها معتقد است.

با تمام این تفاسیر و با توجه به تغییراتی که بازار فولاد از ابتدای هفته به خود دیده است، باید منتظر ماند و دید اقدام برخی فولادسازان برای جهت‌ دهی به بازار و بازگرداندن قیمت‌ها به‌ صورت مصنوعی چه پیامدی در پی خواهد داشت؟ آیا رکود بازار در سایه این افزایش قیمت‌ها تحریک خواهد شد یا خریداران دوران گرانی وارد بازی قیمت‌ها خواهند شد؟

- سارا مالکی-

استیل تریدر | مرجع خبر و تحلیل صنعت فولاد ایران و جهان