دو روی زشت و زیبای فلز سرخ
کاهش سود دلالی در بازار مس
فعالان حوزه فلزات، چشمانداز قیمت مس را رو به نزول دانستند و پیشبینی کردند در آیندهای نزدیک قیمت این فلز سرخ همراه با 20 درصد کاهش مواجه شود.
بهای مس مدتی است روند نزولی داشته و بررسیها از بازار این فلز نشان از آن دارد که در حال حاضر کاهش قیمت این فلز به رکود اقتصادی چین گره خورده است. کاهش رشد اقتصادی چین باعث شده قیمت تمام مواد معدنی و فلزات مانند مس، فولاد و آلومینیوم رو به نزول بروند.
کارشناسان حوزه فلزات پایه بر این باورند که افت محسوس تقاضا به خصوص از جانب چین و همین طور موجودی بالای ذخایر مس در انبارهای گمرک این کشور سبب شده نقش عوامل مثبت در بازار بسیار کمرنگ شود و تحلیلگران جهان روزانه به پیشبینی قیمت این فلز سرخرنگ بپردازند.
رضا شهرستانی یکی از فعالان حوزه صنایع معدنی در مورد پیشبینی قیمت مس به اقتصادنیوز گفت: در چند وقت اخیر قیمت مس مانند تمام فلزات پایه روند رو به نزولی داشته و قیمت مس هم کاهشی بوده است. اما علت کاهش قیمت مس را میتوان به مشکلاتی که در رکود اقتصادی کشور چین وجود دارد و وضعیت رشد چین دانست که کاهش پیدا کرده است و این امر باعث شده که قیمت تمام محصولات مثل مس، فولاد و تمام فلزها روند رو به نزولی به خود بگیرند.
شهرستانی افزود: کارشناسان بین المللی در مورد پیشبینی قیمت مس بر این اعتقادند که این رکود ادامه پیدا خواهد کرد و تا سه سال آینده این موضوع تاثیر خود را در بازار فلزات خواهد گذاشت. پیش بینی دیگر کارشناسان این است که در کوتاه مدت قیمت مس 20 درصد دیگر کاهش پیدا خواهد کرد. اما قیمت هر تن مس در حال حاضر پنج هزار دلار است که در آینده باز هم شاهد رکود قیمت مس نیز خواهیم بود.
مدیر عامل شرکت لوله و اتصالات چدنی کلاچ در مورد درخواست چینیها برای سرمایه گذاری در صنعت مس ایران نیز خاطرنشان کرد: ورود سرمایه گذار خارجی در صنعت مس ایران موقعیت بسیار مناسبی است و سرمایه گذاری خارجیها در مقطع فعلی که وضعیت اقتصادی ایران مناسب نیست، میتواند عاملی برای جبران کاهش قیمت نفت از طریق درآمدهای معدنی باشد.
این تحلیلگر حوزه صنایع معدنی گفت: قرار است که ایران در آینده نزدیک به بازارهای دنیا برگردد و اینکه ما دنبال شرکایی جدید باشیم تا آخرین تکنولوژیهای روز را وارد ایران کنند و بهره وری بالا داشته باشند، همکاری آینده داری است. اما باز همه اتفاقات به محتوای متن قراداد ایران و چینیها برمیگردد. اما باید به این نکته توجه داشت که قراردادهای جدید معدنی باید به لحاظ اشتغال زایی، تکنولوژی و درآمدزایی برای هر دو طرف برد برد باشد.
شهرستانی با اشاره به عرضه مس در بورس کالا گفت: ذخایر مس ایران به لحاظ کیفیت در درجه بالایی قرار دارند و مس سرچشمه دارای عیار و خلوص بسیار بالایی است. از این رو هم صادرات آن جریان دارد و هم تامین کننده صنایع داخلی است.
او افزود: حضور مس در بازار کالا نیازمند یک شفاف سازی اساسی در بورس است و باید عرضه و تقاضا قیمت مس را طوری رقابتی کند که بتوان در برابر خارجیها به رقابت پرداخت. ورود شرکتهای سرمایه گذار خارجی و بخش خصوصی در عرصه مس و عرضه آن در بورس باید افزایش یابد زیرا این فعالان اقتصادی در کنار سرمایه گذاری میتوانند کارخانههای دیگری را هم احداث کنند. با برخورداری از ذخایر بسیاری که داریم میتوان رقابت بهتری ایجاد کرد و برای مصرف کننده نهایی، مسلماً قیمتها واقعیتر خواهد شد.
او در پاسخ به اینکه آیا در مقطع فعلی زمان ورود سرمایه گذاران به بازار مس است یا خیر، افزود: در حال حاضر برای ساخت یک کارخانه مس بین حداقل دو تا چهار سال زمان نیاز است و انتظارها به این سمت است که تا سه سال آینده قیمتها در بازار به روند صعودی برگردد. مقطع فعلی زمان سرمایه گذاری و همکاریهای مشترک است اما به شرط اینکه در راه اندازی طرحهای جدید به لحاظ تامین منابع مالی با مشکل مواجه نشویم.
افت حاشیه سود صنعت مس
در همین زمینه فرشید سلطان زاده، رئیس فلزات و مواد در مورد پیشبینی قیمت مس گفت: تمامی بازار کالاها از جمله محصولات معدنی تحت تاثیر بحران اقتصادی دنیا و به خصوص چین هستند که موازات با آن افت قابل توجهی تجربه کردهاند. مس هم از این قاعده مستثنی نبوده و تقریبا نیمی از ارزش اسمی خودش را از ابتدای سال 2011 تاکنون از دست داده است. افت قیمتها به حدی بوده که برخی معتقدند قیمتها به کف آن نزدیک شده است؛ ولی برخی دیگر معتقدند هنوز احتمال افت بیشتر قیمتها وجود دارد.
او با بیان اینکه شرایط بغرنج ایجاد شده در بازار مس به گونهای پیش رفته که بسیاری از موسسههای تحلیلی، اقدام به بازنگری و کاهش سطوح قیمتی پیشبینیشده برای فلز مس کردهاند، گفت: برخی به بهتر شدن اوضاع بازار در نیمه دوم سال امیدوارند، ولی افت محسوس تقاضا به خصوص از جانب چین و همین طور موجودی بالای ذخایر مس در انبارهای گمرک این کشور، باعث شده نقش عوامل مثبت در بازار، بسیار کمرنگ شود.
این فعال حوزه فلزات گفت: موسسه کوچیلکو که ارگانی دولتی در دولت شیلی است، اعتقاد دارد بازار مس سال 2015 با مازاد قابل توجه 167 هزار مس تصفیه شده به پایان خواهد برد. این مساله باعث شده قیمتهای پایینی برای مس در نیمه دوم سال تصور شود. موسسه گلمدن ساچز در بدترین پیش بینی خود اعتقاد دارد که قیمت مس حتی به مرز 4500 دلار بر تن نیز افت خواهد کرد؛ در حالی که سیتی گروپ قیمت متوسط 6 هزار و 200 دلار بر تن را برای سال 2015 پیش بینی میکند. به طور کلی، عمده تحلیلگران پیش بینیهای خود از روند تغییرات قیمتی را کاهش دادهاند. عمده برآوردها، بر متوسط قیمتی 5 هزار و 300 دلار بر تن در سه ماهه سوم و متوسط قیمتی شش هزار دلار بر تن در سه ماهه چهارم، تاکید دارند.
او همچنین در مورد پیشنهاد چینیها برای سرمایه گذاری در ایران گفت: متاسفانه ما در مقوله سرمایه پذیری و همینطور جذب تکنولوژیهای به روز دنیا، با ایدهآلها بسیار فاصله داریم. این مساله تنها به مس یا صنایع معدنی اختصاص ندارد. بلکه تمامی بخش صنعت کشور با این مساله دست به گریبان است. طبعاً سرمایه گذاری خارجی هم در بخش تامین مالی و هم در بخش جذب تکنولوژی به کشور کمک خواهد کرد. اما مساله مهم در این میان، عقد قراردادهای مناسب مشارکت سرمایه گذاری و یا خرید تکنولوژی است. دانش ما در زمینه عقد قراردادهای مناسب بین المللی پایین است و یا اینکه برخی محدودیتها، باعث میشود به قراردادهای ضعیف و غیرمنصفانه تن در بدهیم.
سلطان زاده افزود: در حال حاضر چین در بسیاری از نقاط دنیا در حال سرمایه گذاری برای تامین مواد اولیه مورد نیاز در بخش معدن است و این مساله، تنها محدود به ایران نیست. اگر بتوانیم قراردادهای مناسبی در این خصوص منعقد کنیم، مطمئنا این مساله منشا خیری برای صنعت کشور خواهد بود.
او پیش بینی کرد: در حال حاضر، افت قیمتها در بازار باعث شده حاشیه سود فعالیتهای معدنی کاهش یابد. ولی هنوز این صنعت به طور متوسط حدود 30 درصد سود به همراه دارد. لذا اگر سرمایه گذاری در این صنعت با لحاظ کردن دقتهای لازم انجام شود، میتوان به سودآوری آن امید داشت. از همین رو انتظار می رود در آینده نیز سرمایه گذاری های قابل توجهی در این صنعت انجام شود. البته طبیعی است که شدت این سرمایه گذاریها به اندازه چند سال قبل نخواهد بود.
او افزود: با توجه به شرایط فعلی بازار و افت حاشیه سود صنعت، سرمایه گذاریهای جدید در این صنعت باید با وسواس و دقت بیشتری انجام شود. افت قیمتها به کمتر از 5 هزار دلار بر تن، برخی از تولید کنندگان را با ضرر مواجه خواهد کرد. طبعا واحدهای نوظهور ریسک بیشتری در مقایسه با واحدهای قدیمی دارند.
سلطان زاده بیان کرد: این یک اصل است که وقتی جایی رانت وجود داشته باشد، سودجویی و دلالی هم در آنجا شکل خواهد گرفت. این رانت میتواند رانت اطلاعاتی، رانت مجوزی و یا از اقسام دیگر رانتها باشد. در بازار داخلی کشور، طی دورههای مختلف زمانی، دولت همواره سعی داشته مس را به قیمتی ارزانتر از بازارهای جهانی در داخل کشور به فروش برساند تا شرایط برای فعالیت بیشتر واحدهای پایین دستی مس مهیا شود.
او در این باره افزود: چنین مسالهای باعث شده محلی برای ظهور دلالها و سودجویان در این بازار به وجود آید و بخشی از مس فروخته شده و درآمدهای ناشی از آن را از دست تولید کنندگان خارج و روانه بازار سوداگری کند. خوشبختانه از ابتدای سال 93 تا کنون، قیمت گذاری مس با استفاده از ارز بازار آزاد انجام میشود و همین مساله باعث شده تقاضای مجازی و دلالی در بازار کاهش یابد و تقاضا از سوی مصرف کنندگان واقعی مس باشد.
- مجتبی دیدگر-
استیل تریدر | مرجع خبر و تحلیل صنعت فولاد ایران و جهان