نقش صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی در توسعه اقتصادی موجب شده است کشورهای دنیا توجه ویژهای به این بخش داشته باشند. ایجاد فرصتهای شغلی از یکسو و زودبازده بودن این صنایع از سوی دیگر، شرایط را برای رسیدن به رشد اقتصادی که بخش عمدهای از آن در گرو رشد صنعتی است فراهم میکند. در ایران اما مشکلاتی مانند ریسک سرمایهگذاری، کمبود آب و برق، کمبود نقدینگی و... باعث شده تا این بخش نتواند بهطور کامل از ظرفیتهای خود استفاده کند. از سوی دیگر، اولویت دولت برای حمایت از صنایع بزرگ هموار محل گلایه فعالان این بخش بوده است، به طوری که به گفته مسوولان این بخش در صورت حمایت دولت از صنایع کوچک راه برای رشد صنایع کوچک و متوسط نیز هموار خواهد شد.
پروژه بررسی فضای کسبوکار (Doing Business) در کشورهای مختلف از سال 2004 در دستور کار بانک جهانی قرارگرفته است. این طرح که توسط موسسه IFC (International Finance Corporation)، بازوی توسعه بخش خصوصی بانک، راهبری میشود، قوانین و مقررات کشورها را با هدف یافتن گلوگاهها، محدودیتها و موانع فعالیت بهینه بخش خصوصی واکاوی کرده و بر اساس شاخصهایی که تدوین کرده، اقتصاد کشورها را رتبه بندی میکند.
توافق میان ایران و ۱+۵ باعث افزایش رفت و آمد سرمایه گذاران خارجی در روزهای اخیر به کشور شده است. آنها در پی ورود به بخشهای مختلف اقتصادی از جمله بخش معدن هستند. ایران با در اختیار داشتن ظرفیتهای معدنی بسیار در میان سرمایه گذاران خارجی جذاب بوده و آنها به دنبال ورود و فعالیت در این بخش هستند.
دولت یازدهم به توسعه صنعت فولاد بهویژه در وزارت صنعت، معدن و تجارت تاکید زیادی دارد چنانکه برای سند چشمانداز فولاد، تولید ۵۵ میلیون تن در سال را پیشبینی کرده است اما این صنعت از ضعفهایی رنج میبرد که به نظر میرسد.
ایمنی در معادن چه در دنیا و چه در ایران جزء موضوعاتی خاص و ویژه محسوب میشود. به همین دلیل در بخش معدن کشور نیز باید با یک دیدگاه ویژه برای این موضوع برنامهریزی شود و در صورت استفاده نکردن از امکانات لازم باید منتظر حوادث مختلف در بخش معدن باشیم.
صنعت فولاد یکی از صنایعی است که نقش مهمی در رشد و توسعه کشورهای پیشرفته صنعتی ایفا کرده است و همواره به عنوان یکی از شاخصهای رشد و توسعه کشورها مورد ارزیابی قرار میگیرد. در ایران این صنعت به دلیل ایجاد اشتغال، صرفهجویی و درآمد ارزی و ایجاد تحرک در صنایع پایین دستی از اهمیت بیشتری برخوردار است.
شاخص سرانه تولید و مصرف فولاد در کشورها، مبین توسعه اقتصادی و صنعتی است و افزایش میزان تولید و صادرات فولاد، از جمله عوامل توسعه پایدار جوامع در حال رشد است. بدیهی است متقابلا رکود بازار تولید و مصرف محصولات فولادی که ناشی از کاهش اجرای پروژههای عمرانی و کاهش ساختوساز در کشورها است و در مجموع منجر به کاهش مصرف سرانه فولاد میشود، عامل مهمیدر کاهش رشد اقتصادی است.
با بررسی صنعت فولاد در ایران خواهیم دید که عمر این صنعت نزدیک به نیم قرن بیشتر نیست؛ صنعت فولاد در این مدت فعالیت چندانی نداشته و با در نظر گرفتن این مطلب که همیشه نیاز و تقاضای بازار بیشتر از عرضه آن بود کشور ما همیشه در رده یکی از وارد کنندگان اصلی فولاد بود، لذا هیچگونه نیازی به تبلیغات و بازاریابی در این صنعت عظیم حس نمیشد.
وقتی در سال 2008 به طور ناگهانی بسیاری از کشورهای اروپای غربی و آمریکا دچار بحران بیسابقه اقتصادی شدند، همه به تکاپو افتادند. هرکس به تناسب شغل و رسالت خود به کاری مشغول شد. احزاب سیاسی از بحران بهرههای سیاسی بردند و دولتهای جدید به سر کار آمدند. دانشگاهیان به نوشتن مقالات پرداختند و بسیاری مسائل دیگر. در این میان کارهای اصولیتر و دراز مدتتری هم انجام شد.
بدون تردید ورود بخش خصوصی به فعالیتهای اقتصادی در تمامی جوامع بشری بر مبنای سودآوری و منافع سرمایهگذاران پایهگذاری میشود هر چند در نظام جمهوری اسلامی ایران، این فعالیت تحت تاثیر آموزههای دینی و مشروع قرار دارد و کسب سود به هر قیمتی را مردود میشمارد اما در سالهای اخیر وضع تحریمها اوضاع اقتصادی را به گونهای رقم زد که به جرات میتوان گفت تمامی بخشهای اقتصادی کشور را تحتشعاع قرارداد و در برخی موارد بر نظام اقتصادی کشور روابط ناسالمی را حاکم کرد.
با جمع بندی مذاکرات ایران و پنج بعلاوه یک و توافق وین پیش بینی می شود شرکت های خارجی به ویژه اروپایی ها برای توسعه روابط اقتصادی و گسترش مبادلات تجاری راهی بازار ایران شوند و در این میان بخش معدن برای اروپاییان شاید از جاذبه بیشتری برخوردار باشد اما باید تاکید کرد که باز شدن مسیر همکاری و توسعه مناسبات صرفا نباید به صدور و فروش محصولات ساخته شده و نهایی به ایران محدود بماند بلکه آنچه مورد نیاز اقتصاد ایران است در درجه اول سرمایه گذاری، تامین دانش فنی و فناوری روز ، دانش و تجربه های مدیریتی و مهمتر از همه سهم بازار خواهد بود. این عوامل برای ایران که کشوری دارای ذخایر غنی و متنوع معدنی است ، اهمیت بیشتری دارد.
سالهاست در ایران دو نهاد دانشگاه و صنعت که باید در کنار هم باشند، در خفا به جان هم افتادهاند. صنعتگران دانشگاه را به نهادی صرفاً ایده پرداز و فاقد کارایی اجرایی متهم می کنند؛ در مقابل دانشگاهیان صنعت را دور از تکنولوژی روز و مبتلا به روزمرگی می بینند.
با توجه به رفع تحریمها و استقبال کشورهای خارجی از بهبود روابط اقتصادی با ایران و نیز لزوم تقویت ساختار صنعتی کشور و پیشرفت فناوری طراحی، به نظر میرسد مهندسی و سرمایهگذاری مشترک در صنایع مختلف از اصلیترین ضروریات در شرایط پساتحریم خواهد بود.
در سه ماه نخست سال 2015 بازار محصولات تخت فولادی ترکیه رونقی نداشت که دلایل این بی رونقی به کاهش ارزش برابری لیر ترک در برابر سایر ارزها، اقدامات ضد دامپینگ هفت کشور علیه کلاف نورد گرم صادراتی از ترکیه و انتخابات پارلمانی ماه ژوئن مربوط می شد.